آبسه دندان یک حالت پررنج است که ممکن است باعث درد و عدم راحتی شما شود.
انواع آبسه دندان
۱. آبسههای لثه:
آبسه لثه معمولاً ناشی از التهاب لثه است. این نوع آبسه دندان ممکن است باعث تورم و قرمزی لثه شود و ممکن است باعث خونریزی لثه در هنگام شستشوی دهان شود. آبسه لثه معمولاً ناشی از بیماریهای لثه مانند براکتیویتی یا التهاب لثه است. برای درمان آبسه لثه، باید به منظور بهبود بهداشت دهان و دندان خود، به دندانپزشکی مراجعه کرد و درمان مناسب را با او هماهنگ کرد.
۲. آبسه پریاپیکال:
آبسه پریاپیکال به آبسهای گفته میشود که در بالای دندان و در ناحیه محیط دندان شکل میگیرد. این نوع آبسه دندان معمولاً ناشی از تخریب ریشه دندان یا عفونت در ناحیه دندان است. درمان آبسه پریاپیکال بستگی به شدت آن دارد. در برخی موارد، این نوع آبسه دندان نیاز به جراحی دارد تا دندان را نجات دهد. در موارد دیگر، درمان آبسه پریاپیکال با داروهای ضد التهاب و آنتی بیوتیک ممکن است انجام شود.
۳. پریودنتال:
پریودنتال به آبسهای گفته میشود که در ناحیه پایین دندان شکل میگیرد و باعث تخریب بافت پایینی دندان میشود. این نوع آبسه دندان معمولاً ناشی از بیماریهای لثه مانند پریودنتیت است. درمان پریودنتال بستگی به شدت آن دارد. در برخی موارد، درمان پریودنتال با جراحی انجام میشود تا بافتهای دندان را نجات دهد. در موارد دیگر، درمان با داروهای ضد التهاب و آنتی بیوتیک ممکن است انجام شود.
علائم آبسه دندان
۱. درد در ناحیه آسیب دیده هنگام جویدن غذا:
یکی از علائم شایع آبسه دندان، درد در ناحیه آسیب دیده است که معمولاً هنگام جویدن غذا شدیدتر میشود. این درد ممکن است به صورت تیرهتیره و یا شدید باشد و برای بیشتر افراد غیرتحمل پذیر است.
۲. حساسیت دندان به گرما و سرما:
آبسه دندان ممکن است باعث حساسیت دندان به گرما و سرما شود. در این حالت، حساسیت دندان به غذاها و نوشیدنیهای سرد و گرم افزایش مییابد و ممکن است درد و حساسیت شدیدی را برای فرد ایجاد کند.
۳. طعم بد در دهان:
آبسه دندان معمولاً باعث تولید طعم بد در دهان میشود که ممکن است به علت وجود عفونت در ناحیه دندان یا لثه باشد. این طعم میتواند بسیار نامطبوع و ناخوشایند باشد.
۴. تب:
در برخی موارد، آبسه دندان ممکن است باعث ایجاد تب در فرد شود. این تب ممکن است باعث ناراحتی و بیخوابی شود و نشان دهنده وجود عفونت در ناحیه دندان یا لثه باشد.
۵. ناخوش احوالی عمومی بدن:
آبسه دندان باعث ناخوشایندی عمومی بدن شده و درد و عدم راحتی را برای فرد ایجاد میکند. این علائم شامل خستگی، ناراحتی، کاهش اشتها و افزایش تعریق میشود.
۶. دشواری در باز کردن دهان:
آبسه دندان ممکن است باعث شدید شدن درد و عدم توانایی در باز کردن دهان شود. در برخی موارد، فرد ممکن است تنها قادر به باز کردن دهان تا حدی کوچک باشد و باز کردن دهان دردناک باشد.
۷. مشکلات بلع:
در برخی موارد، آبسه دندان ممکن است باعث مشکلات بلع شود. این علائم شامل درد و عدم توانایی در بلعیدن غذاها و نوشیدنیها است که میتواند برای فرد بسیار ناراحت کننده باشد.
۸. بیخوابی:
درد شدید و عدم راحتی ناشی از آبسه دندان ممککن است باعث بیخوابی شود. فرد ممکن است نتواند به خوبی خوابید یا در طول شب بیدار شود به دلیل درد و تنش شدید در ناحیه دندان و لثه. در برخی موارد، ممکن است نیاز به مصرف داروهای ضد درد و خوابآور داشته باشید تا بتوانید به خوبی خوابید.
علت ایجاد آبسه دندان
فعالیت باکتریهای مضر داخل دهان، علت اصلی ایجاد آبسه دندان است. این باکتریها معمولاً در ترکها و شکستگیهای دندان، لثه و یا در میان دندانها جمع میشوند و به شکل چرکها در این مناطق تجمع میکنند. باکتریهای مضر در این مناطق، باعث تولید ترکیبات شیمیایی مثل اسیدهای آلی، که باعث تخریب دندان میشوند، میشوند. همچنین، باعث التهاب و عفونت در ناحیه دندان، بافتهای لثه و یا بافتهای اطراف دندان میشوند که منجر به شکلگیری آبسه دندان میشود.
پیشگیری از آبسه دندان
۱. از آب آشامیدنی حاوی فلوراید استفاده کنید:
آب آشامیدنی حاوی فلوراید ممکن است به عنوان یک راه پیشگیری موثر برای پیشگیری از آبسه دندان باشد. فلوراید به عنوان یک عنصر شیمیایی که به طور طبیعی در بعضی از آبهای زیرزمینی وجود دارد و همچنین به خاطر خواص ضد پوسیدگی دندان، به بیشتر خانوادهها پیشنهاد میشود.
۲. با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید:
برای پیشگیری از آبسه دندان، باید دندانهای خود را حداقل دو بار در روز به مدت دو دقیقه با خمیردندان حاوی فلوراید و مسواک مسواک بزنید. این کار به کاهش تولید بقایای غذایی در دهان و پیشگیری از آبسه دندان کمک میکند.
۳. به طور روزانه از نخ دندان یا پاک کننده بین دندانی استفاده کنید:
برای پیشگیری از آبسه دندان، باید بین دندانهای خود را نیز تمیز کنید. برای این کار، میتوانید از نخ دندان یا پاک کننده بین دندانی استفاده کنید تا بقایای غذایی و باکتریها را از بین ببرید.
۴. مسواک خود را هر سه یا چهار ماه یکبار تعویض کنید:
تعویض مسواک به منظور پیشگیری از آبسه دندان بسیار مهم است. برای بهبود بهداشت دهان و جلوگیری از پوسیدگی دندان، باید مسواک خود را هر سه تا چهار ماه یکبار یا هر زمان که موهای آن ساییده شده است تعویض کنید.
۵. غذای سالم بخورید:
غذای سالم و نگهداری از تغذیه مناسب به شما کمک میکند تا از پوسیدگی دندان جلوگیری کنید. میتوانید مواد غذایی شیرین و قندی را محدود کنید و میان وعدههای بین وعدههای غذایی را محدود کنید تا پوسیدگی دندان را کاهش دهید.
۶. معاینات منظم:
مراجعه به دندانپزشک برای معاینات منظم و تمیز کردن حرفهای از دندانها به شما کمک میکند تا به پوسیدگی دندان جلوگیری کنید. دندانپزشک شما میتواند نکاتی را برای پیشگیری از آبسه دندان به شما بدهد و در صورت نیاز، به شما راهنمایی در مورد استفاده از محصولات بهداشتی دهان و دندانها بدهد.
۷. استفاده از یک ضد عفونی کننده:
استفاده از دهانشویههای حاوی فلوراید میتواند به شما کمک کند تا یک لایه محافظ اضافی در برابر پوسیدگی دندان ایجاد کنید. این محصولات میتوانند باکتریها را کشته و از تولید اسیدهای پوسیدگی دندان جلوگیری کنند. با این حال، باید توجه داشت که استفاده از دهانشویه به تنهایی به جلوگیری از آبسه دندان کافی نیست و باید با مراقبتهای بهداشتی دهان و دندان همراه شود.
رابطه بین ارتودنسی و آبسه
۱. ارتودنسی ثابت و آبسه ها:
ارتودنسی ثابت یکی از روشهای درمان آنومالیهای دندانی است که در آن برای جابجایی دندانها از براکتها و سیمهای دندانی استفاده میشود. در برخی موارد، این نوع درمان میتواند باعث آبسه دندان شود. آبسه دندان معمولاً در ناحیه بین دندان و لثه شکل میگیرد و ممکن است باعث تورم و درد شدیدی شود. برای کاهش خطر بروز آبسه دندان در ارتودنسی ثابت، باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید و توصیههای او را در مورد بهداشت دهان و دندان خود دنبال کنید.
۲. ارتودنسی متحرک و آبسه ها:
ارتودنسی متحرک یکی دیگر از روشهای درمان آنومالیهای دندانی است که در آن از دستگاههای ارتودنسی متحرک مانند انواع پلاکها و صفحات دندانی استفاده میشود. این نوع درمان ممکن است باعث بروز آبسه دندان شود، اما چون دستگاههای ارتودنسی متحرک قابل جابجایی هستند، احتمال بروز آبسه کمتر است. برای کاهش خطر بروز آبسه دندان در ارتودنسی متحرک، باید به دندانپزشک خود مراجعه کرده و توصیههای او را در مورد بهداشت دهان و دندان خود دنبال کنید.
در هر دو نوع ارتودنسی ثابت و متحرک، ممکن است برای جابجایی دندانها از قوسهای دندانی و پلاکهای دندانی استفاده شود که ممکن است باعث بروز آبسه دندان شوند. برای کاهش خطر بروز آبسه دندان در هر دو نوع ارتودنسی، باید به دندانپزشک خود مراجعه کرده و توصیههای او را در مورد بهداشت دهان و دندان خود دنبال کنید.
روش های درمان آبسه دندان
۱. برش و تخلیه آبسه دندان:
اگر آبسه دندان بسیار بزرگ باشد، ممکن است دندانپزشک شما توصیه کند که برای رفع آن، برش و تخلیه آبسه دندان انجام شود. این روش شامل بریدن آبسه و تخلیه محتویات آن است. این روش به عنوان درمان اولیه آبسه دندان مورد استفاده قرار میگیرد و در برخی موارد باعث کاهش درد و تورم میشود.
۲. آنتی بیوتیک درمانی:
در برخی موارد، آبسه دندان ناشی از عفونت است. در این حالت، دندانپزشک شما ممکن است داروهای ضد التهاب و آنتی بیوتیک را برای درمان آبسه دندان تجویز کند. این داروها میتوانند به کنترل عفونت کمک کنند و باعث کاهش درد و تورم شوند.
۳. عصب کشی دندان:
در صورتی که آبسه دندان به دنبال تخریب عمیق دندان یا عفونت باشد، ممکن است بخشی از درمان شامل عصب کشی دندان باشد. در این روش، عصب دندان حذف میشود و برای جلوگیری از عفونت و تخریب بیشتر، دندان پر شده و روکش میشود.
۴. کشیدن دندان:
در برخی موارد، آبسه دندان به گونهای شدید است که دندانپزشک شما توصیه میکند که دندان را کشیده و حذف کنید. این روش در موارد شدیدی از آبسه دندان استفاده میشود که درمان دیگری نتواند بهبود آن را به دنبال داشته باشد.
طب سنتی و آبسه دندان
باید به این موضوع توجه داشته باشید که طب سنتی نمیتواند به تنهایی به عنوان درمان برای آبسه دندان استفاده شود و باید با درمانهای دندانپزشکی مدرن همراه باشد. با این حال، برخی روشهای طب سنتی ممکن است به عنوان درمان همراه در کنار درمان دندانپزشکی استفاده شوند. در ادامه، به برخی از روشهای طب سنتی برای درمان آبسه دندان اشاره میکنیم:
۱. استفاده از برگهای نعناع:
برگهای نعناع به دلیل داشتن اثر ضد التهابی، ممکن است به عنوان درمان همراه برای آبسه دندان مورد استفاده قرار گیرد. برای این منظور، باید چند برگ نعناع را با آب جوش مخلوط کرده و به مدت چند دقیقه روی منطقه آبسه دندان قرار داده شود.
۲. استفاده از نمک دریا:
نمک دریا به دلیل داشتن اثر ضد عفونی کننده و ضد التهابی، ممکن است در درمان آبسه دندان مؤثر باشد. برای این منظور، باید یک قاشق چایخوری نمک دریا را در یک لیوان آب حل کرده و با دهان خود آب را در ناحیه آبسه دندان بگیرید.
۳. استفاده از گل آویشن:
گل آویشن به دلیل داشتن اثر ضد التهابی، ممکن است به عنوان درمان همراه برای آبسه دندان موثر باشد. برای این منظور، باید یک قاشق چایخوری گل آویشن را در یک لیوان آب جوش حل کرده و با آن شستشوی دهان انجام دهید.
۴. استفاده از آلوئه ورا:
آلوئه ورا به دلیل داشتن اثر ضد التهابی و ضد عفونی کننده، ممکن است به عنوان درمان همراه برای آبسه دندان مؤثر باشد. برای این منظور، باید یک قاشق چایخوری ژل آلوئه ورا را روی ناحیه آبسه دندان قرار داده و به مدت چند دقیقه اجازه داده شود که جذب شود.
۵. استفاده از روغن زیتون:
روغن زیتون به دلیل داشتن اثر آنتیاکسیدانی، ممکن است بهعنوان درمان همراه برای آبسه دندان مفید باشد. برای این منظور، باید یک قاشق چایخوری روغن زیتون را در دهان خود قرار داده و به مدت چند دقیقه روی ناحیه آبسه دندان قرار دهید.
۶. روغن نارگیل خام:
روغن نارگیل خام به دلیل داشتن اثر ضد التهابی و ضد عفونی کننده، ممکن است به عنوان درمان همراه برای آبسه دندان مؤثر باشد. برای استفاده از روغن نارگیل، باید یک قاشق چایخوری روغن نارگیل خام را در دهان خود قرار داده و به مدت چند دقیقه روی ناحیه آبسه دندان قرار دهید. همچنین میتوانید روغن نارگیل را با یک قاشق چایخوری نمک دریا مخلوط کرده و با دهان خود این مخلوط را در ناحیه آبسه دندان بگیرید.
۷. روغن کنجد:
روغن کنجد به دلیل داشتن اثر ضد التهابی و ضد عفونی کننده، ممکن است به عنوان درمان همراه برای آبسه دندان مفید باشد. برای استفاده از روغن کنجد، باید یک قاشق چایخوری روغن کنجد را در دهان خود قرار داده و به مدت چند دقیقه روی ناحیه آبسه دندان قرار دهید. همچنین میتوانید روغن کنجد را با یک قاشق چایخوری نمک دریا مخلوط کرده و با دهان خود این مخلوط را در ناحیه آبسه دندان بگیرید.
۸. جوش شیرین
جوش شیرین به دلیل داشتن اثر ضد التهابی و ضد عفونی کننده، ممکن است به عنوان درمان همراه برای آبسه دندان مفید باشد. برای تهیه جوش شیرین، باید یک قاشق چایخوری از گیاه جوش شیرین را در یک فنجان آب جوش حل کرده و به مدت چند دقیقه آن را روی ناحیه آبسه دندان قرار دهید.
۹. اسانس پونه کوهی
اسانس پونه کوهی به دلیل داشتن اثر ضد التهابی، ممکن است به عنوان درمان همراه برای آبسه دندان مفید باشد. برای استفاده از اسانس پونه کوهی، باید چند قطره از آن را روی ناحیه آبسه دندان قرار داده و به مدت چند دقیقه صبر کنید.
۱۰. کمپرس سرد
کمپرس سرد به دلیل داشتن اثر ضد التهابی و کاهش تورم، ممکن است به عنوان درمان همراه برای آبسه دندان مفید باشد. برای تهیه کمپرس سرد،باید یک قطعه دستمال را در آب سرد بخیسانید، آن را بر روی ناحیه آبسه دندان قرار دهید و به مدت چند دقیقه صبر کنید. این کار را چندین بار در روز تکرار کنید.
۱۱. چای شنبلیله
چای شنبلیله به دلیل داشتن اثر ضد التهابی و ضد عفونی کننده، ممکن است به عنوان درمان همراه برای آبسه دندان مفید باشد. برای تهیه چای شنبلیله، باید یک قاشق چایخوری از گیاه شنبلیله را در یک فنجان آب جوش حل کرده و به مدت چند دقیقه آن را روی ناحیه آبسه دندان قرار دهید.
۱۲. اسانس میخک
اسانس میخک به دلیل داشتن اثر آرامبخشی و ضد التهابی، ممکن است به عنوان درمان همراه برای آبسه دندان مفید باشد. برای استفاده از اسانس میخک، باید چند قطره از آن را روی ناحیه آبسه دندان قرار داده و به مدت چند دقیقه صبر کنید.
۱۳. پراکسید هیدروژن:
پراکسید هیدروژن به دلیل داشتن اثر ضد عفونی کننده، ممکن است به عنوان درمان همراه برای آبسه دندان مفید باشد. برای استفاده از پراکسید هیدروژن، باید یک قاشق چایخوری از آن را با یک قاشق چایخوری آب مخلوط کرده و با دهان خود این مخلوط را در ناحیه آبسه دندان بگیرید. اما باید توجه داشت که پراکسید هیدروژن ممکن است باعث ایجاد تحریک و درد شدید در دندان شود، بنابراین باید با دقت و با رعایت دستورالعملهای مرتبط از آن استفاده کرد.