الکتروکاردیوگرافی یا نوار قلب، یک آزمایش بی خطر و ساده می باشد که به آن در اصطلاح ECG یا EKG می گویند. این تست نوار قلب، برای اندازه گیری فعالیت ضربان قلب استفاده می شود.
دستگاه الکتروکاردیوگرافی چیست؟ بررسی کاربرد و انواع این دستگاه
در واقع فواصل زمانی روی داده های نوار قلب را اندازه گیری کرده و با اطلاع از مدت زمان منتقل شدن یک موج از یک بخش به بخش دیگر قلب، پزشک میتواند متوجه چگونگی فعالیت قلب از لحاظ الکتریکی، اینکه آیا تند، کند، طبیعی یا نامنظم است بشود. این تست نوار قلب می تواند به وسیله پزشکان مختلفی انجام شود تا وضعیت فرد مورد بررسی قرار گیرد.
الکتروکاردیوگراف چگونه کار میکند
تست نوار قلب را معمولا در کلینیک ها، مطب ها و بیمارستان ها به وسیله پزشکان متخصص انجام می دهند. انجام این تست بدون درد و غیر تهاجمی می باشد که برای شخص تست شونده هیچ گونه خطری نخواهد داشت. در این تست، شخص باید روی تخت دراز کشیده و دکمه لباس های خود را باز کند. در این حالت متخصص با قرار دادن ۱۲ تا ۱۵ الکترود به قفسه سینه، پاها و بازوهای فرد، سیگنال های الکتریکی را که از بدن شخص در هر ضربان قلب دریافت می شود را گرفته و ضبط می کند. خروجی این تست در سیستم ثبت می شود و در مانیتور قابل مشاهده می باشد. همچنین یک نسخه چاپی از آن گرفته می شود. تست نوار قلب حدود چند دقیقه به طول می انجامد و بعد از آن پزشک الکترودها را از روی بدن شما برمیدارد.
شرایط مورد نیاز برای انجام الکتروکاردیوگرافی
انجام این آزمایش شرایط خاصی ندارد و شخص می تواند پیش از اینکه آزمایش دهد مانند روزهای دیگر خود رفتار کند. البته برای اینکه الکترودها بهتر به قفسه سینه چسبانده شوند، بهتر است موی آن ناحیه تراشیده شود.
دستگاه الکتروکاردیوگرافی چیست؟
تست نوار قلب یا الکتروکاردیوگرافی، یکی از مهم ترین مراجع برای تشخیص بیماری های قلبی در اشخاص می باشد. این آزمایش توسط دستگاهی به نام دستگاه الکتروکاردیوگرافی یا نوار قلب انجام می شود. در واقع در این دستگاه ضربان قلب ثبت می شود و از راه ثبت ضربان قلب، ضخامت عضله های قلب و ریتم آن تعیین می شود. این نکته قابل ذکر است که دستگاه الکتروکاردیوگرافی با اکوکاردیوگرام تفاوت دارد. در این دستگاه میتوان ریتم قلب را مشخص کرد اما نمی توان به اسکن قلب پرداخت.
الکتروکاردیوگرافی قلب جنین چیست؟
در زمان بارداری، باید در مورد وضعیت ضربان قلب جنین بررسی هایی صورت بگیرد. در کنار سونوگرافی و درک حرکات جنین به وسیله مادر، می توان به بررسی ضربان قلب جنین هم از راه شکم مادر پرداخت که به آن الکتروکاردیوگرافی جنین می گویند. با استفاده از این آزمایش، می توان به اطلاعات مختلفی در مورد قلب جنین رسید. اطلاعاتی مانند تشخیص بیماری های مادرزادی قلب، بررسی تاثیر داروهای مادر بر ضربان قلب، بررسی کمبود اکسیژن در زمان زایمان و … .
انواع دستگاه الکتروکاردیوگرافی
همانطور که عرض کردیم، از دستگاه الکتروکاردیوگرافی برای بررسی نوار قلب و تفسیر آن استفاده می شود تا به مشکلات احتمالی قلب بیمار پرداخته شود. اما با توجه به شرایطی که بیمار دارد، گاهی ممکن است نیاز باشد تا مرتبا سیگنال قلب بیمار بررسی و ثبت شود و یا زمانی که در حال ورزش است از او نوار قلب گرفته شود. به همین دلیل ممکن است از دستگاه های مختلفی استفاده شود که در ادامه مطلب به انواع آنها خواهیم پرداخت.
دستگاه نوار قلب ۱۲ کاناله:
دستگاه الکتروکاردیوگرافی ۱۲ کاناله، قادر است در مدت چند دقیقه و به وسیله الکترودهای وصل شده به بدن بیمار، تست استاندارد نوار قلب را ضبط نماید. بعد از آن سیگنال دریافت شده از ۱۲ کانال قلب را نشان می دهد. با این دستگاه می توان چگونگی فعالیت قلب بیمار را ثبت کرد. زمانی که از این دستگاه برای بیمار استفاده می شود، شخص باید بی تحرک و خوابیده باشد.
دستگاه نوار قلب هولتر:
این نوع دستگاه الکتروکاردیوگرافی، یک نوع دستگاه قابل حمل و کوچک است که برای بررسی سرپایی و ثبت مرتب نوار قلب شخص در مدت زمان ۲۴ تا ۴۸ ساعت مورد استفاده قرار می گیرد. برای استفاده از این دستگاه، الکترودهای آن را مانند دستگاه قبلی، روی پوست بیمار در نواحی بازوها، پاها و قفسه سینه قرار می دهند. بعد از آن اطلاعاتی که از این تست گرفته می شود روی یک مانیتور جیبی و کوچک که کار آن با باتری می باشد، نشان داده شده و ثبت می شود. از این روش فعالیت قلب بیمار را در شرایط متفاوت بیمار در چند ساعت ثبت می کند تا متخصص بتواند مشکلات احتمالی بیمار را تشخیص دهد.
دستگاه الکتروکاردیوگرافی برای ثبت رخداد:
این نوع از دستگاه الکتروکاردیوگرافی، مانند هولتر قلب است با این تفاوت که فقط اگر شخص علائمی داشته باشد آن را نشان داده و ضبط می نماید. در حقیقت با نشان دادن مشکل در ریتم قلب، به صورت دستی یا خودکار روشن می شود و رخداد قلب را مورد بررسی قرار می دهد.
دستگاه الکتروکاردیوگرافی استرسی یا ورزشی:
از این دستگاه برای بررسی نوار قلب شخص، زمانی که در حال فعالیت ورزشی می باشد استفاده می شود. این فعالیت ورزشی می تواند به صورت دوچرخه ثابت یا تردمیل باشد. در کنار نوار قلب، میزان تنفس و فشار خون شخص هم سنجیده می شود. از این آزمایش به طور معمول برای سنجش ایمنی قلب بعد از سکته یا جراحی قلب استفاده می شود.
دستگاه نوار قلب ۶ کاناله پرتابل:
این نوع دستگاه الکتروکاردیوگرافی، به طور معمول قابل حمل و کوچک است و از آن می توان به آسانی استفاده کرد. در این دستگاه نیازی به استفاده از چسب، ژل و سیم نیست. دستگاه ۶ کاناله، برای سنجش اولیه قلب بیمار و تعیین آریتمی آن استفاده می شود و خود شخص هم می تواند از آن استفاده نماید. در حقیقت این دستگاه، یک دستگاه تست نوار قلب فردی می باشد که هرکسی می تواند از آن استفاده نماید.
دستگاه نوار قلب پرتابل نبض:
این دستگاه الکتروکاردیوگرافی از دستگاه های ۶ کاناله می باشد که در واقع با استفاده از آن می توان تک لید و ۶ لید قلب بیمار را دید و ضبط کرد. این دستگاه، یک دستگاه فردی است که از آن هر کسی میتواند استفاده نماید. به دلیل اینکه میتوان این دستگاه را حمل کرد، نیازی به مراجعه به بیمارستان یا کلینیک های درمانی برای انجام تست نوار قلب نمی باشد.
این دستگاه نسبت به دستگاه های دیگر، نیازی به استفاده از ژل و چسب ندارد و فقط با لمس پوست انگشت دو دست و مچ پا، قادر است تا نوار قلب شخص را ثبت نماید. همچنین می توان از راه بلوتوث، به نرم افزار نبض آوا وصل شد و آزمایشی که با دستگاه گرفته اید را در قالب فایل از این نرم افزار تحویل گرفت. به همین دلیل بعد از آن می توانید این فایل را به پزشک خود نشان داده و مشاوره های لازم را از آن دریافت نمایید. این دستگاه یک کاربرد اصلی دارد و آن این است که از سلامت اولیه قلب و همچنین تشخیص آریتمی مطمئن شود. بیماری آریتمی یکی از شایع ترین بیماری های قلبی به شمار می رود که به وسیله این دستگاه می توانید از تغییراتی که ریتم قلب شما دارد مطلع شده و از ایجاد حادثه احتمالی جلوگیری کنید.
دستگاه نوار قلب پرتابل نسبت به سایرین چه مزیت هایی دارد؟
با توجه به اینکه برخی افراد باید دائما تحت بررسی قلبی باشند تا وضعیت قلب آنها بررسی شود، بهتر است یکی از این دستگاه های پرتابل داشته باشند تا بتوانند ریتم قلب خود را همیشه بررسی نمایند.
